مدیركل دفتر موسیقی به آبی طرح پاسخ داد
بعد از ثبت جهانی دوتار ایرانی چه كنیم؟
به گزارش آبی طرح مدیر كل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بعد از ثبت جهانی پرونده «مهارت ساختن و نواختن دوتار ایرانی» در این حوزه می گوید: ثبت جهانی این ساز، مسئولیت را برای هنرمند آن و هم برای دستگاه های سیاستگذاری كه باید در این حوزه كمك كنند، دو چندان می كند؛ طبیعی است دولت نسبت به حمایت و صیانت از موسیقی ملی، موسیقی اقوام و نواحی، مسئولیت دارد.
به دنبال ثبت جهانی پرونده «مهارت ساختن و نواختن دوتار ایرانی» در لیست میراث ناملموس یونسكو، تعداد آثار ثبت شده ایران در این لیست به عدد ۱۴ رسید؛ مهارت فرش بافی فارس، آیین پهلوانی و زورخانه ای، موسیقی بخشی های خراسان، ردیف موسیقی ایران و... همچون دیگر موارد هستند كه به ثبت جهانی رسیده اند.
خبرنگار ایسنا بعد از ثبت جهانی پرونده «مهارت ساختن و نواختن دوتار ایرانی» با مدیر كل دفتر موسیقی ارشاد درباره برنامه های آنها برای پشتیبانی از نوازندگان این ساز و ثبت جهانی دیگر سازهای ایرانی گفتگو داشته است.
محمد الهیاری در ابتدا می گوید، «هر زمانی كه جایگاه بخشی از میراث فرهنگی و تمدنی ما از جانب سازمان های جهانی شناخته می شود، جای شادمانی دارد. حالا هم كه ساز دوتار به رسمیت شناخته شده و جهانی شده، طبیعی است كه ماحصل صدها سال تلاش هنرمندان این سرزمین است كه با دست خالی و با كمترین حمایت و در عوض با بیشترین پشتگرمی، پشتكار و اراده ای كه داشته اند، كوشیده اند كه دانش این میراث فرهنگی به صورت سینه به سینه منتقل شود و صدای هنر سرانگشتان هنرمندان دوتارنواز ما جهانی شود.»
الهیاری اضافه می كند: ثبت جهانی این ساز كمك می نماید تا بعنوان ناقل و حامل به بخش قابل توجهی از فرهنگ ایرانی انسانی ما، تمدن و آنچه كه میراث میراث مشترك بشری است، در جهان توجه گردد. از طرفی این امر نشان داده است كه موسیقی بعنوان یك ابزار تعامل بین المللی و كالایی كه كمك می نماید تا دیپلماسی فرهنگی توسعه پیدا كند، حائز اهمیت می باشد.
مدیركل دفتر موسیقی ادامه می دهد: «امسال كه در جشنواره موسیقی نواحی در كرمان حضور پیدا كردم، می دیدم كه هنرمندان موسیقی نواحی به خصوص نوازندگان دوتار، چه حساسیت و تعصب هایی نسبت به ساز خود دارد.»
«در جشنواره ملی موسیقی جوان هم وقتی كه برای مشاهده داوری جشنواره رفته بودم، یكی از روزها از منطقه شمال خراسان، نوازندگان نوجوان و جوان دوتار حضور داشتند. داوران در موضع آداب صحنه تنها به توانمندی نوازنده در نواختن ساز اكتفا نمی كردند، بلكه میزان حرمت و ادبی كه نوازنده باید برای ساز قائل می شد هم از جانب اساتید مورد توجه قرار می گرفت. در حقیقت این آموزش از جانب استاد به شاگرد منتقل می شد كه علاوه بر فنون نوازندگی چه حساسیت و تعصبی در آن منطقه در حوزه موسیقی قومی و نواحی نسبت به دوتار وجود دارد. اگر این دلسوزی نبود شاید این ثبت جهانی كه امروز صورت گرفته است، اتفاق نمی افتاد.»
او می گوید كه بعنوان یك سیاست تشویقی در جشنواره فجر امسال كه بهمن ماه برگزار می شود، گروه های موسیقی نواحی با همین نگاه حضور دارند. قرار شده كه با عنایت به ثبت جهانی دوتار، از نوازندگان شایسته آن دعوت شود تا در جشنواره حاضر باشند.
الهیاری تصریح می كند: به سبب اینكه جشنواره محفلی است كه عموم مردم در آن حضور دارند، فرصت خوبی است كه ما بتوانیم نسبت به معرفی سازها و موسیقی محلی و قومی به خصوص در حوزه نوازندگی دوتار كاری انجام دهیم.
از مدیركل دفتر موسیقی سوال می نماییم كه بجز این برنامه ها چه برنامه ای را برای حمایت بلندمدت از هنرمندان دوتار نواز كه به آنها توجهی نمی گردد و یا شناخته شده نیستند، در پیش دارند؟ پاسخ می دهد: امسال تعداد قابل توجهی از پیشنهادهای اجرا در جشنواره موسیقی فجر مربوط به دوتارنوازی بود. هیات انتخاب با عنایت به این امر، امیدوار شدند كه در مناطق خاصی از كشور كه ساز محلی آنها دوتار است، اساتید و جوان ها چه توجهی به این ساز و آموزش آن نشان می دهند؛ چون بالاخره میراث بومی آن منطقه هست كه سینه به سینه منتقل می شود.
الهیاری افزود: دولت باید نسبت به مسائل معیشتی هنرمندان این سازها مانند پوشش بیمه ای كامل آنها، برگزاری جشنواره هایی كه برای هنرمندان این سازها به صورت خاص تدارك دیده می شود و نسبت به برقراری كارگاه های آموزشی كه به هنرمندان جوان سایر مناطق كمك نماید تا با این ساز و آورده های آن آشنا گردند و نزدیك كردن هنرمندان مطرح این ساز به هم، می تواند جزو برنامه های در اولویت سیاست گذاران حوزه موسیقی باشد.
از مدیر كل دفتر موسیقی سوال می نماییم كه حالا بعد از ثبت جهانی این ساز آیا امكان دارد تدابیری با كمك دفتر موسیقی و صدا و سیما برای نشان دادن تصویر ساز اندیشیده شود؟ او می گوید: این امر تابع سیاست های صداوسیماست. منتهی یك سندی در شورای انقلاب فرهنگی تحت عنوان سند شورای هماهنگی سیاست های موسیقی در كشور در حال به تصویب رسیدن است و این شورا شامل دستگاه هایی است كه چه در حوزه دانشگاهی و چه در حوزه اجرایی و برنامه ریزی در حوزه موسیقی كار دارند؛ مانند آموزش و پرورش، دانشگاه هایی كه رشته هنر دارند، سازمان صداوسیما، سازمان تبلیغات اسلامی و....
امیدوارم با تصویب شورای هماهنگی سیاست های موسیقی در كشور كه مسئولیت آن با معاون امور هنری وزارت ارشاد است و دفتر موسیقی هم دبیری آنرا بر عهده دارد، به كمك متخصصان و هنرمندان حوزه موسیقی و نمایندگانی كه از دستگاه ها می آیند، بتوانیم ضرب آهنگ تصمیم های موسیقی كشور را هماهنگ تری نماییم. مبحث نمایش ساز در تلویزیون هم می تواند در این شورا مورد گفتگو قرار بگیرد.
محمد الهیاری در انتها در پاسخ به اینكه آیا برنامه ای برای ثبت جهانی سازهای دیگر دارند؟ می گوید: طبیعی است كه ما وظیفه داریم سالانه اساتید و هنرمندان موسیقی قومی خویش را تجلیل و تكریم نماییم. همین گونه باید با هنرمندان عزیز گفتگو نماییم و با عنایت به سابقه فرهنگی و تمدنی هر منطقه، روی برخی از سازها به صورت خاص كار كنیم؛ چون همین حالا امكان دارد بعضی از سازها در معرض فراموشی باشند و یا كمتر به آنها توجه گردد. پس لازم است در گفتگو با مدیران و هنرمندان نسبت به این موارد آگاه شویم و برنامه ریزی خویش را نسبت به حفظ این بخش از میراث فرهنگی كشور انجام دهیم.
محمد الهیاری
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب