گزارشی از نشست با عثمان محمدپرست استاد برجسته موسیقی،
عثمان، خدا را عاشق موسیقی می داند
خراسان رضوی اعتقاد دارد «خدا عاشق موسیقی است»؛ عثمان محمدپرستی که در ۱۳۰۷ زاده شده و بیشتر از ۸۰ سال است که دوتار می نوازد؛ حتی هم اکنون که نود و چهارمین سالِ زندگی اش را سپری می کند، با سری بلند می گوید که در زندگی اش نوکریِ کسی را نکرده و خدمت گزار مردم بوده است.
همچنان عاشق سیم های دوتارش است. روی ویلچرش نشسته و از خاطراتش می گوید؛ از این که پدرش مخالف تار زدن او بوده و مردم هم در آن دوران به چنین جوانِ اهل موسیقی مطرب می گفتند و آزرده خاطرش می کردند؛ اما عثمان از آنها ناراحتی ای به دل ندارد و آن توهین ها را به حساب فضای فرهنگی آن زمان می گذارد.
برای ساز زدنش استادی نداشته؛ صدای ساز را شنیده و ابزارش را در دست دیگران دیده و به آن علاقه مند شده و آغاز به ساز زدن کرده؛ به قول خودش ساز زدن را از خدا یاد گرفته و لطف خدا بوده است.
پدر عثمان مخالفت جدی با ساز زدن او داشته و به همسرش گفته که این پسر "غربتی" است و او را به خانه راه ندهد؛ اما در روزی که صدای موسیقی عثمان که در وصف پیامبر اسلام(ص) آواز می خوانده را می شنود، نظرش تغییر می کند. عثمان با بغض و دلتنگی برای پدرش می گوید: "در یکی از روزها در حال ساز زدن بودم که ناگهان پدرم درب اتاق را باز کرد، ناگهان از جا پریدم، آن زمان بچه ها از پدرهایشان حساب بیشتری می بردند و مثل هم اکنون نبود. پدرم وقتی ترسِ من را دید گفت نترس نترس من اطلاع نداشتم که تو چنین پسری هستی که درباره پیغمبر آواز می خوانی، هر چه تا هم اکنون خرج کرده ای حلالت و از این پس هم هرچه دارم را خرج موسیقی ات کن". از نظر استاد محمد پرست، تمام دوتار ذکر خدا است و مدام از خدا یاد می شود.
عثمان با دستش به پیشانی اش اشاره می کند؛ در طول گفت وگویمان با او، چندین بار و به صورت دقیق به یک نقطه از پیشانی اش اشاره می کند. پدر عثمان بعد از اینکه وارد اتاق شده و با آواز خواندن پسرش درباره حضرت محمد(ص) روبرو شده، پیشانی عثمان را محکم بوسیده است.
چهار کلاس سواد دارد و بعد از مدرسه به کار کردن پرداخته است؛ از دامداری پدرش تا باز کردن مغازه خواروبار فروشی و بعد از آن هم خریدنِ اتوبوس. می گوید "مگر من کی هستم؛ از دامداری پدرم شروع کردم و هم اکنون انقدر مردم من را دوست دارند، این لطف خدا است". در مغازه خوار و بار فروشی اش که البته خودش به آن "دکان داری" می گوید، همه چیز داشته. با خریدن اتوبوس هم با دریافت کرایه هر نفر ۱۵ ریال، مسافرانِ مسیرِ خواف-مشهد را به مقصدشان می رسانده است.
فرزندش دو تار استاد را در کنار ویلچرش قرار می دهد؛ عثمان در حین مصاحبه طاقت نمی آورد و دو تار را از سمت راست ویلچر بر می دارد و در آغوشش می گیرد. شیفته دو تارش است. به قول خودش وقتی در حال نواختن است «وارد عالَم دیگری» شده و «دگرگون» می شود.
عثمان رمز موفقیتش را نوکری نکردن برای کسی بجز مردم می داند؛ می گوید: "من دروغ نگفتم، دزدی نکردم، خیانت نکردم، چاخان نکردم" و از همه مهم تر که «پول» نگرفته است. از نظر او پول زندگی مردم را اداره می کند اما هیچگاه به سمت پول نرفته و طبق دستور خدا و رسولش کار کرده است.
از محبوبیتش می گوید، از سفرهای خارجی که به کشورهایی همچون آلمان، آمریکا، روسیه، ژاپن، انگلیس و... رفته. از تهران، مشهد و دیگر شهرهای داخلی هم یاد می کند. محبت تک تک مردم را به یاد دارد. با اینکه در روزگاران قدیم که تازه ساز را شروع کرده بوده، برخی از مردم او را با صفات خوبی یاد نمی کردند اما عثمان از آن زمان ها گذر کرده و به محبوبیتی که هم اکنون نزد مردم دارد، می بالد.
عثمان محمدپرست بعد از دوتار، ویولن و برخی سازهای دیگر را هم نواخته؛ با حسی که به قول خودش «دیوانگی»ست از لحظاتِ نواختنِ سه گاه، شور، همایون و... با دوتارش برایمان صحبت می کند. می گوید: "خیلی ها باور نمی کنند اما من با همین دوتارم چنین چیزهایی را نواخته ام؛ چیزهایی که با شش تار و... می زنند را با همین دو تار می زنم".
تمام دیوارهای خانه استاد را انبوهِ تقدیرنامه ها، لوح ها، عکس ها و... پوشانده است؛ تا جایی که دیگر قاب ها را روی زمین و با تاکید بر دیوارها قرار داده اند. فرزندان، نوه ها و نتیجه های عثمان در خانه اش هستند. بهمن ۱۳۷۷ همسرش فوت کرده است. نام فرزندانش را می گوید با «شجاعت» گذاشته و پای این کارش هم ایستاده است. او اهل سنت است و می گوید: "نام فرزندانم را جواد، حسین، رضا، فاطمه، حمیرا و زهرا گذاشتم و پای آن هم ایستادم و از کسی هم نترسیدم". سه فرزند دیگرش احمد، الله یار و محمود هستند.
عثمانِ محمدپرستِ ۹۴ ساله بسیار میهمان نواز، با همان تواضع همیشگی و البته تواضعی که همیشه در میان اساتید موسیقی کهن مان وجود دارد، کمی برایمان ساز زد. با دستانی که دیگر رگ هایش به وضوح دیده می شوند؛ شاید مثل آن روزها در اوج نتواند، ساز بزند اما، دست هایی که هشت دهه روی سیم های دوتار حرکت کرده اند، آن هم اینقدر با صلابت مگر می شود به فراموشی سپرد یا برای فراز و فرود تعیین کرد، آری این دست ها حتی در ۹۴ سالگی هم می توانند هنرنمایی کنند.
یکی از نوه ها هم مسیر پدربزرگ را رفته است؛ نوه در کنار استاد می نشیند و آغاز به نواختن می کند که با تشویق کردن ها و «احسنت» گفتن های پدربزرگ، همراه می شود. همچنان شور دارد؛ با صدایی که کلمات را گسسته گسسته ادا می کند، "محمل لیلی به سرعت می بری ای ساربان/ گر بدانی حال مجنون ناقه را پی می کنی" را می خواند و با دوتارِ نوه اش همراهی می کند. عثمان به علت این که در دوران خودش و در شهرستان کوچک شان رفتار خوبی با کسانی که ساز می زدند، نمی شده است، فرزندانش را به مسیر موسیقی هدایت نکرده است.
عثمان با همت خیران و مردم، بانیِ ساخت ۹۲۰ مدرسه شده است. با دوتارش به همه چیز رسیده و با همین سیم های دوتار آبرومند شده و از زندگی اش رضایت دارد. خدا را شاکر است اما می گوید «خدا به او آن قدر لطف داشته که نمی تواند شکر نعمت هایش را به جای آورد.»
منبع: آبی طرح
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب