گزارش ایسنا از نمایشگاه تكیه دولت

گنگ و پنهان درست مثل تاریخ قاجار

گنگ و پنهان درست مثل تاریخ قاجار آبی طرح: «اینجا تكیه دولت است؛ جایی كه نامش با بزرگترین رویدادها و گردهمایی ها گره خورده، در تاریخ این سرزمین ثبت شده و بدون هیچ اثری فقط نامش به جا مانده است.»


همین روایت كوتاه از تكیه دولت دست مایه اصلی برگزاری نمایشگاهی نقاشی با همین نام شد. نمایشگاهی كه همانند تاریخ دودمان قاجار، گنگ و پُر از داستان های پنهان و روایت نشده است. بر همین مبنا هم هر كدام از نقاشی ها از كاراكترها یا اِلمان های نام آشنایی تشكیل شده كه به صورتی با تاریخ تكیه دولت عجین شده اند.
نمایشگاه بیشتر از هر سوژه دیگری در وهله نخست، یادآور یك سریال تاریخی است. تركیب رنگ های تیره و شخصیت های محوی كه در تابلوهای مختلف خودنمایی می كنند از مهمترین خاصیت های این روایت است كه بر تاریخی و گنگ بودن آن تاكید دارد.
شاید علاقه به تاریخ این بنای تاریخی و زوایای پنهان آن انگیزه اصلی كاوه كاووسی برای نمایشگاه «تكیه دولت» بود كه سرانجام پس از گذشت سه سال و با خلق ۳۰ اثر آنرا به سرانجام برساند. او علت انتخاب سوژه «تكیه دولت» برای خلق آثار خودرا اینگونه به ایسنا توضیح می دهد: بطور كلی به موضوعات تاریخی به خصوص تاریخ معاصر ایران علاقه داشته و دارم. این علاقه در كارهای قبلی ام باز كاملاً مشهود است. در همین راستا این دفعه تصمیم گرفتم كه علاقه ام را به یك محدوده خاص تاریخی محدود كنم. به هنگام بررسی و مطالعه در این زمینه به «تكیه دولت» برخوردم.


او با اشاره به اینكه «تكیه دولت در زمان حیات خود، محل به وقوع پیوستن وقایع مهم فرهنگی، مذهبی، سیاسی و اجتماعی بود»، ادامه می دهد: این مكان در ماه های خاصی از سال و خصوصاً در روزهای محرم و صفر شاهد گردهمایی های بسیار بزرگی بود كه اقشار مختلف جامعه از عوام گرفته تا خواص در آن شركت داشتند. در واقع تكیه دولت از لحاظ وسعت و محتوا شاهد وقایع بی نظیری در تاریخ معاصر ایران بود.
این هنرمند نقاش درباره تجربه پرداختن به یك مكان تاریخی، توضیح می دهد: برای نخستین بار در طول كار حرفه ای ام به یك اِلمان به نام مكان برخورد كرده بودم كه پرداختن به آن نیازمند به توجه به جنبه های گوناگون سیاسی، اجتماعی، مذهبی و فرهنگی آن بود؛ آن هم مكانی كه زمانی آبستن وقایع مهم تاریخی بود.

كاووسی همین طور درباره استفاده از شخصیت های تاریخی در آثار خود در مجموعه «تكیه دولت»، با اشاره به اینكه «اِلمان ها، شخصیت ها و مناسبات شكل گرفته در یك مكان هستند كه به آن مكان هویت می بخشند»، می گوید: من باز با استفاده از این خاصیت ها به صورتی به دنبال بازبینی تاریخ بودم. تكیه دولت به جهت حیات خود در در آن دوران خاص شاهد مناسبات فرهنگی، سیاسی، مذهبی و اجتماعی خاصی بود كه یكی از پررنگ ترین آنها اجرای نمایش تعزیه بوده است. من برای نشان دادن هویت اصلی این مكان از اِلمان های تعزیه، اشخاص مختلف، تعزیه خوان ها و … به وفور بهره برده ام.




او یادآور می شود: برگزاری مجلس مؤسسان، انقراض سلسله قاجاریه، تشییع جنازه ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه، نخستین مجلس سربازگیری و … همچون رویدادهایی سیاسی و اجتماعی است كه در تكیه دولت به وقوع پیوسته است. به شخصه معتقدم هر جایی كه مناسباتی تا این اندازه بزرگ و عظیم در آن شكل گرفته باشد، بالقطع تأثیر بسزایی در ارتباطات و ضوابط سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی خواهد داشت. این تأثیرات به قدری در تاریخ پُر رنگ هستند كه می تواند تاریخ را تا ابد دستخوش تغییرات و تأثیرات از خود نگه دارد؛ تكیه دولت باز همچنان حضور و تأثیرش در زندگی اجتماعی و سیاسی ما با پُر رنگ باقی مانده است.
این هنرمند درباره تركیب رنگی مشخصی كه در آثار این مجموعه به كار برده شده است باز توضیح می دهد: هارمونی رنگی كه در كارها اتفاق افتاده، كاملاً خواسته بوده و از روی غریزه منِ نقاش بوده است. كما اینكه بیشتر رنگ هایی كه به كار برده شده در این مجموعه در كارهای قبلی ام باز حضور تعیین كننده ای داشته است. بیشتر كارهای مجموعه «تكیه دولت» باز از پنج رنگ اصلی طلایی، نقره ای فیروزه ای، قرمز و سیاه تشكیل شده است كه سه رنگ اول كاملاً رنگ های شرقی و مربوط به نگارگری ایرانی است. قرمز و سیاه باز می تواند یادآور مهمترین اتفاق به وقوع پیوسته در تكیه دولت یعنی همان تعزیه باشد.
كاووسی ادامه می دهد: تركیب این رنگ ها و هارمونی شان در كنار هم می توانست من و مخاطب آثار را بیشتر و بیشتر با سوژه و محتوای آثار درگیر كند. فكر می كنم رنگ ها باید به اندازه ای در كار استفاده بشوند كه محتوای آن كار طلب می كند و من معمولاً این قانون را در كارهایم رعایت می كنم.


این هنرمند همین طور درباره چندبخشی بودن آثار نمایش شده در این مجموعه اظهار می كند: دو بخشی یا چند بخشی بودن كارها در واقع از آنجایی نشأت می گیرد كه نقاش می خواهد در یك اثر دست به تولید محتوا بزند و آنرا به مخاطب باز انتقال بدهد؛ بدین سبب او ناگزیر است كه اِلمان ها و و داده های مختلف را برای روایت محتوا و سوژه مورد نظر خود با هم تركیب كند. من باز در این مجموعه هیچ گاه از روایت كردن گریزان نبوده ام؛ شاید این مساله به خاطر محدوده خاص تاریخی است كه سراسر پر از اتفاقات تعیین كننده بوده است و تأثیرات آن اتفاقات در زندگی حال حاضر ما بسیار پُررنگ و مشهود است.



1397/12/18
14:42:06
5.0 / 5
4526
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۳ بعلاوه ۱
آبی طرح ، گرافیک و طراحی

آبی طرح

گرافیک و طراحی

abitarh.ir - حقوق مادی و معنوی سایت آبی طرح محفوظ است