نشست اقتصاد هنر در اداره کل هنرهای تجسمی
به گزارش آبی طرح، اولین نشست رسمی کمیته اقتصاد هنر در دولت چهاردهم با تمرکز بر «بازتعریف جایگاه اداره کل هنرهای تجسمی در نسبت با توسعه، اقتصاد و دیپلماسی فرهنگی» روز سه شنبه بیستم خرداد در دفتر مدیرکل هنرهای تجسمی معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار گردید.
به گزاری خبرگزاری خبرآنلاین، این جلسه با حضور چهره های دانشگاهی، سیاست گذاران هنری، نمایندگان بخش خصوصی و کارشناسان برجسته هنرهای تجسمی اجرا شد. آیدین مهدیزاده (مدیرکل هنرهای تجسمی و رییس کمیته اقتصاد هنر)، سمیه ولیان (دبیر کمیته و کارشناس اقتصاد هنر)، مرتضی حیدری، رضا فتح یور کاشانی، علی اصغر فهیمی فر، محمد نجاری، نامدار ابراهیمی، جعفر واحدی و محمد نجفی (معاون پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی) همچون حاضران در این جلسه بودند.
در این نشست که به ریاست آیدین مهدیزاده، مدیرکل جدید هنرهای تجسمی و رییس کمیته اقتصاد هنر برگزار گردید، مسئله فقدان یک سیاستگذاری مدون و راهبردی در اداره کل طی سالهای قبل محور اصلی گفتگوها قرار گرفت.
آغاز یک مسیر تازه: از اجرای صرف تا سیاستگذاری فعال
مدیرکل هنرهای تجسمی در قسمتی از سخنان خود با نگاهی به کارنامه سالهای قبل، تاکید کرد که اداره کل از مسیر راهبردی خود فاصله گرفته و به نهادی فقط اجرائی و دبیرخانه ای تبدیل گشته است. وی با اشاره به سه کلیدواژه محوری – توسعه، دیپلماسی و اقتصاد هنر – خواهان باز تعریف ماموریت این نهاد شد.
مهدیزاده اظهار داشت: «اداره کل نباید تنها مجری باشد. ما باید یک اتاق فکر باشیم. جایگاه ما سیاستگذاری در نسبت با هنر است؛ نه فقط اجرا و پشتیبانی»،
وی با اشاره به برخی لطمه های موجود در روند کارهای اداره کل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ بر ضرورت بازگشت به ماموریت های مفهومی و برنامه ریزی های گوناگون در راستای توسعه کارهای این مجموعه اصرار کرد.
غفلت از توسعه و دیپلماسی هنر
در این جلسه، غفلت مزمن از مفهوم توسعه به عنوان یک سرفصل راهبردی مورد نقد جدی قرار گرفت. اسناد بالادستی اداره کل دراین خصوص عمدتا به یک سند پراکنده در سال ۱۳۹۷ محدود شده است. همچنین، دیپلماسی فرهنگی در سالیان اخیر به صورت کامل به موزه هنرهای معاصر تهران واگذار شده و در عمل اداره کل در این زمینه فاقد کنشگری بوده است.
در بخش دیگری از این جلسه، موضوع دیپلماسی هنری به عنوان یکی از ابزارهای اثرگذار در گفتمان جهانی ایران بررسی گردید. استفاده مؤثر هنرمندان ازشهرک هنری «سیته» در پاریس – محل اقامت هنرمندان ایرانی در شهرک بین المللی هنر – به عنوان یکی از ابزارهای بالقوه دیپلماسی فرهنگی مورد تاکید قرار گرفت.
اقتصاد هنر، نقطه عزیمت توسعه هنری
یکی از محورهای کلیدی این جلسه، شناسایی ظرفیتهای اقتصادی در بدنه هنرهای تجسمی بود. بررسی داده های آماری از نگارخانه ها، گالری ها و بازارهای هنری نشان میدهد که ظرفیت بالایی برای استفاده از ابزار اقتصاد برای توسعه وجود دارد، اما تا حالا سیاستگذاری منسجمی دراین خصوص شکل نگرفته است.
در بخشی دیگری از این جلسه گفته شد: «ما نیازمند ضوابط و سیاستگذاری هایی شفاف برای فعالیت گالری ها، حراجی ها و هنر بازارها هستیم. دستورالعمل ها تدوین شده اند، اما بدون پشتیبانی سیاستگذاری مؤثر، اجرائی نخواهند شد.»
همین طور اعلام گردید که جلسات تخصصی با گالری داران – که در سالهای قبل رابطه ای پرتنش با اداره کل داشتند – به صورت منظم انجام می شود. در حقیقت نگاه جدید، گالری ها را نه تهدید، بلکه شریک توسعه می داند.
در ادامه گفته شد: «اقتصاد هنر به مفهوم فقط درآمدزایی نیست، بلکه ابزاری برای بسط نفوذ اجتماعی و فرهنگی هنر است.»
نهادسازی و مشارکت بین بخشی؛ الگوی نوین اداره کل
حاضران در نشست تاکید کردند که اداره کل نیازمند بازبینی در ساختار سازمانی است و باید از مدل سنتی "اجراگر" فاصله گرفته و به نهاد راهبر فرهنگی تبدیل گردد.
همچون پیشنهادات، تقویت ارتباط با انجمن های هنری، دانشگاه ها، اتاق های فکر، و نهادهای مالی خصوصی بود تا اداره کل بتواند به گونه ای هوشمندانه تر و مؤثرتر عمل کند.
«اداره کل نه فقط باید حامی باشد، بلکه باید گوش شنوا برای هنرمندان، مترجم مسایل هنر معاصر، و پل ارتباطی بین دولت و جامعه هنری باشد.»
طرح نیاز به نهاد ارزیابی آثار و بیمه هنری
در ادامه این جلسه، به فقدان نهادهای تخصصی برای تعیین اصالت، ارزش گذاری آثار هنری و بیمه آثار اشاره شد. این مساله خصوصاً در ارتباط با آثار باارزش موزه هنرهای معاصر تهران که بدون بیمه نگهداری می شوند، یک خطر جدی شمرده می شود.
یکی از اعضاء نشست پیشنهاد تأسیس نهادی مستقل و تخصصی برای ارزیابی آثار هنری، قیمت گذاری و بیمه را بیان نمود. این نهاد باید خارج از منافع جناحی و با رویکرد ملی شکل بگیرد تا امنیت اقتصادی هنرمندان و گنجینه های ملی تامین شود.
چشم انداز: تدوین یک برنامه راهبردی توسعه هنرهای تجسمی
در آخر اولین نشست رسمی کمیته اقتصاد هنر، توافق بر این شد که کمیته اقتصاد هنر تدوین «برنامه راهبردی کوتاه مدت اداره کل» را شروع کند. این برنامه شامل سیاستگذاری در عرصه اقتصاد هنر، تقویت دیپلماسی فرهنگی، بازبینی ساختار اجرائی و مشارکت فعال تر با بخش خصوصی خواهد بود. اعضاء کمیته تاکید کردند که این برنامه باید مبنای تنظیم بودجه سال آینده نیز قرار گیرد.
این جلسه، شروع رسمی پروسه تحول ساختاری و مفهومی در اداره کل هنرهای تجسمی تلقی می شود؛ تلاشی برای آنکه این نهاد از یک مجری به یک سیاست گذار، از یک اداره اجرائی به اتاق فکر توسعه هنر ایران تبدیل گردد.
قابل اشاره است که جلسه کمیته اقتصاد هنر در محل دفترمدیرکل هنرهای تجسمی با حضور چهره های هنری، فرهنگی، دانشگاهی و اقتصادی بمنظور استفاده از نقطه نظرت کارشناسان و متخصصان این زمینه بصورت متناوب برگزار می شود و نتیجه آن به سمع و نظر علاقه مندان این حوزه خواهد رسید.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب