جادوی نمایش با الیور توئیست
آبی طرح جادوی نمایش با & 171;الیور توئیست& 187;
نمایش «الیور توئیست» با الهام از رمان مشهور چارلز دیكنز توسط محمدرضا كوهستانی و به كارگردانی حسین پارسایی در تالار وحدت اجرا می گردد و اثری با خصوصیت خاص و قابل بحث است. نمایش كه به شیوه تئاتر موزیكال اجرا می شود، در سبك و شیوه اجرا نوعی تئاتر جادو (Magic Theater) است. این نمایش با قابلیت های دراماتیك خود بسیار جای بحث و تحلیل دارد كه در این جا به اختصار به دو بخش آن می پردازم. نمایشنامه تبدیل یك رمان از داستان به نمایشنامه شاید كاری سهل و ساده تلقی شود ولی در روند آفرینشگری و خلق یك اثر مستقل كاری سخت و دشوار است. البته فارغ از خود رمان معروف چارلز دیكنز، تاثیر فیلم موزیكال «الیور» به كارگردانی كارول رید سبب شده است محمدرضا كوهستانی بعنوان دراماتورژ به روایت اصل داستان، بدون لایه های دیگر اثر اكتفا كند. در تبدیل یك اثر از یك ژانر به گونه دیگر، باید سبك و ساختار و نوع پرداخت دگرگونه شود. محمدرضا كوهستانی كار دراماتورژی یك رمان مشهور و این روند تغییر را به دوش كشیده است و نمایشنامه او اثری مستقل با زبان ساده و روان و روایت قابل باور در داستان و شخصیت پردازی است. دیالوگ های موجز نمایشنامه نمونه بسیار خوبی از اختصار در تبدیل گفت وگوی رمان به دیالوگ است. به ظاهر این تبدیل باید كاری سهل باشد اما هنر نویسنده در درك و دریافت مضمون و معنای گفتار و روایت و داستان سبب شده زبان درست و روانی در نمایشنامه خلق شود. در تحلیل ارزش نمایشنامه و كار دراماتورژی محمدرضا كوهستانی، معرفی كاراكترها و پیش بردن داستان در دیالوگ شخصیت های بیل سایكس و نانسی و یا دیالوگ فاگین شكل گرفته كه ایجاز و اختصار در آن قابل تقدیر است. علاقه محمدرضا كوهستانی در خلق فانتزی و رویا در این نمایشنامه و بازخوانی او به ظهور رسیده و كار خوب وی در خلاصه كردن و انتخاب بخش های اصلی رمان خیلی خوب است. اما نباید فراموش كرد كه زبان موزیكال نمایشنامه یك خصوصیت دیگر اثر است كه فرصت محدود و دشواری را به نویسنده می دهد كه در شعر و ترانه های نمایشنامه و دیالوگ ها نمود دارد. اشعار نمایشنامه به زبان ساده و جنبه های دراماتیك است. شعر نمایشی خاصیت خاص خویش را بعنوان گفتار در نمایشنامه دارد كه ساد گی بعنوان قابلیت اشعار نمایشنامه سبب شده نمایش «الیور توئیست» با فانتزی خود حتی برای مخاطبان كودك و نوجوان هم قابل درك و باور باشد. این خصوصیت وقتی قهرمان اثر یك كودك باشد یك ماهیت اساسی و واقعی است اما حذف خیلی از بخش های رمان سبب شده نمایشنامه فاقد پیچیدگی معنایی شود. نمایشنامه در شكل فعلی اثری اجتماعی شده كه نمی خواهد غیر از روایت یك داستان با مبحث اجتماعی و عشق و نفرت لایه های دیگری از زندگی را عیان كند و این خصوصیت «تئاتر موزیكال» است. سبك و شیوه ای دراماتیك كه مخاطب را در معرض اثری قابل درك و باور به دور از پیچیدگی معنایی و یا فلسفه بافی قرار می دهد. آرماندو لانوچی (نویسنده و كمدین) درباره آثار چارلز دیكنز می گوید: «دیالوگ های چارلز دیكنز ریتم دارند و در عین عامیانه بودن سطحی نیستند. » این خصوصیت كه لانوچی به آن اشاره دارد در نگاه مستقیم محمدرضا كوهستانی بعنوان نویسنده جاری است. نمایش «الیور توئیست» می خواهد یك داستان اجتماعی درباره سرگذشت یك كودك را كه از یتیم خانه فرار می كند به زبان طنز و فانتری با لایه های پیچیده زندگی شهری كه شاید نمادی از وضعیت اجتماعی از فاصله طبقات مختلف باشد تصویر كند. نمایش «الیور توئیست» در متن و اجرا از آغاز تكلیف خویش را معلوم كرده و می خواهد اثری برای نمایش یك مبحث اجتماعی باشد كه در آن لایه های زیادی از عشق و نفرت در بطن جامعه وجود دارد و برای این كار زبان ساده و شاعرانه و طنز و خیال و دنیای كودكی را دنبال می كند. كارگردانی مهم ترین قابلیت و هنر حسین پارسایی در كارگردانی نمایش «الیور توئیست» فضاسازی نمایشی (Dramatic space) است. ریتم، حركت، طراحی، نور و هیجان در كنار یك عامل اصلی با عنوان موسیقی تركیبی چشم نواز از نمایش موزیكال «الیور توئیست» بوجود آورده كه مخاطب را در فضای نمایش غرق می كند. هماهنگی و هارمونی خاص نمایش در تلفیق حركت، موسیقی و صحنه بوجود آمده كه اتمسفر نمایش را پر از هیجان و تاثیر می كند. نمایش برای مخاطب پیچیدگی در فهم و ارتباط ندارد و دلیل آن این است كه در كارگردانی نمایش تصویر و داستان قابل فهم و معرفی شخصیت ها مقرر است مخاطب را با فضای یك اثر شناخته شده روبرو كند. این قابلیت اقتباس و بازخوانی یك رمان معروف به نمایش هویت داده و مخاطبی كه رمان را نخوانده و یا فیلم كار را ندیده است می تواند ارتباط خوب و درستی با نمایش برقرار كند. تجربه حسین پارسایی بعد از سال ها كارگردانی سبب شده كه از عناصر و عوامل صحنه به درستی استفاده گردد. در طراحی صحنه سهیل دانش اشراقی فضایی متحرك و متنوع و هیجان انگیز با استفاده از همه عناصر مختلف بوجود آورده كه نتیجه آن طراحی چشم نواز و رویایی است. رنگ، نور، حجم، ارتفاع، شكل و حتی دوری و نزدیكی صحنه ای كه می بینیم با یك هارمونی دقیق طراحی شده است. در طراحی حركات هم نوعی سادگی و ریتم موج می زند كه با وجود تعدد بازیگران و گروه حركت نظم و هماهنگی را به رخ می كشد. موسیقی نمایش اما در كنار طراحی صحنه در موفقیت نمایش سهم زیادی دارد. اجرای موسیقی لیونل بارت توسط گروه اركستر در بافت و فضای نمایش چنان عجین شده كه در طول اجرای نمایش شنیدن و دیدن را به یگانگی در اثری نمایشی تبدیل نموده است. بازی قابل باور بازیگران، گریم هنرمندانه، طراحی نور و صدای نمایش و طراحی لباس كه هویت تاریخی نمایش را برای ما تلقی می كند سبب شده با تصاویر زیبای نمایشی و شكوه صحنه نمایش «الیور توئیست» را اثری از نوع تئاتر جادو (Magic Theater) بدانیم كه در سالن های بزرگ جهان اجرای این نوع نمایش بسیار متداول است كه اقبال عمومی نشان از نیاز به این نوع نمایش را نشان داده است. قابلیت نمایش «الیور توئیست» آنچنان است كه نیاز به این حجم از تبلیغات ندارد ولی شاید گروه نمایشی در گام اول از اجرای یك نمایش موزیكال برای گریز از تردید استقبال مخاطب به سمت این شیوه رفته است. آن چه اهمیت دارد نمایش «الیور توئیست» با قابلیت های زیاد خود اثری قابل احترم است كه مخاطب را راضی می كند. باید برای اجرای این نمایش باشكوه به گروه اجرایی تبریك گفت و حالا كه اقبال عمومی در اجرای این نمایش شكل گرفته امیدوارم از این نوع آثار نمایشی باز هم اجرا شود. 57242
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب