وضعیت دوگانه گالری ها در سال ۱۴۰۰
آبی طرح: سال 1400 در حالی به انتها رسید که گالری ها بعنوان یکی از مراکز خرید و فروش و نمایش آثار هنری، وضعیت پارادوکسیکالی را سپری کردند. از طرفی گالری داران در کنار همکاری هایی که با شهرداری داشتند، محدودیت هایی را نیز تجربه کردند و از طرف دیگر کرونا بااینکه موجب شد تا فعالیت گالری ها برای مدتی گرفتار وقفه شود اما گردانندگان را با دستاوردهای نمایشگاه آنلاین و فروش مجازی هم آشنا کرد.
کرونا، رکود اقتصادی، لطمه های روانی ناشی از قرنطینه و... همگی از مواردی بودند که چه از نظر کمیت تولیدات آثار هنری چه از نظر برگزاری نمایشگاه، در سالی که سپری شد فضای هنری را درگیر کردند. با وجود این موارد و تأثیراتی که بر فضای هنری داشتند، اما گالری ها به هر قیمتی که بود به حیات خود ادامه داده و چراغ فرهنگ و هنر را با برگزاری نمایشگاه های انفرادی و گروهی حضوری و آنلاین همچنان روشن نگاه داشتند.
گزارش حاضر ایسنا شرحی است مختصر از وضعیت گالری ها در سال ۱۴۰۰.
تعامل و تقابل شهرداری و گالری ها
اگر در ایام پایانی سال سری به گالری ها زده باشید، حتما متوجه این نکته که تعداد زیادی از آنها امروزه در فضای مسکونی فعالیت دارند، شده اید. این که فعالیت نگارخانه داران در یک فضای مسکونی برای به نمایش گذاشتن آثار هنری کار درستی است یا خیر، یکی از مسائلی است که برمبنای قوانین باید از جانب سازمان هایی چون شهرداری مورد بررسی قرار بگیرد.
صرف نظر از این که ماهیت فعالیت گالری ها در فضای مسکونی مشکلی دارد یا خیر، واقعیت این است که تعداد قابل توجهی از گالری ها امروزه فضاهای مسکونی را تبدیل به محلی برای نمایش آثار هنری کرده اند؛ اما به چه قیمت؟
تعدادی از مدیران گالری که در قالب فضای مسکونی در حال فعالیت هستند، نسبت به عملکرد شهرداری در ارتباط با این مسئله انتقاد دارند. هنگامه معمری، مدیر گالری هما قبل تر درباره این مسئله به خبرنگار ایسنا چنین اظهار داشته بود: «گالری ها علاوه بر این که اشتغال به وجود آورده اند، برای کشور ارزآوری نیز داشته اند اما همیشه بار اقتصادی هنر را نیز به دوش کشیده اند. شهرداری در همه جای دنیا گالری ها را مراکز فرهنگی ای می دانند که فضای تنفس شهری هستند اما در کشور ما شهرداری هر روز می آید و مسئله جدیدی به وجود می آورد.»
با این وجود اما رابطه گالری دارها و شهرداری همیشه از جنس تقابل نبوده و در مواردی این دو ارگان تعامل های مفیدی در حوزه های مختلفی با یکدیگر داشته اند. امروزه بیش از ۹۰ درصد گالری های شهر تهران در فضای مسکونی مشغول به فعالیت هستند و مشکل آفرینی برای صنفی که با اقتصادی سر و کار دارد که چندان رنگ و بویی از رونق نبرده، ادامه فعالیت را برای آنان مشکل تر خواهدنمود.
در سال ۱۴۰۰ اما نوید تبدیل فضاهای مسکونی به گالری بدون دخالت شهرداری بوسیله پیگیری انجمن صنفی گالری داران و نگارخانه داران شنیده شد.
مسئولان در ۱۴۰۰ برای وضعیت گالری ها چه گفتند و انجام دادند؟
در سال ۱۴۰۰ حوزه فرهنگی و هنری خصوصاً تجسمی مسئولان جدیدی را به خود دید. با روی کار آمدن دولت سیزدهم، سیدمجتبی حسینی که عنوان معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را داشت، با هنرمندان خداحافظی کرد. کمی بعد محمود شالویی برای مدتی بعنوان سرپرست معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در برنامه های مختلفی حاضر شد. به یدک کشیدن عنوان سرپرست برای شالویی اما زمان زیادی نبرد و نهایتاً محمود سالاری بعنوان معاون امور هنری معرفی گردید.
حسینی که مدتی می شود از سمتش کنار رفته، قبل تر نسبت به تعداد کم گالری ها در شهر تهران انتقاداتی را مطرح کرده بود و در این رابطه اظهار داشته بود: «با اینکه در سالهای اخیر به تعداد گالری های تهران افزوده شده اما این تعداد گالری هنوز پاسخگوی نیاز هنرمندان نیستند و گاه یک هنرمند برای نمایش آثارش چند سالی انتظار می کشد.»
هادی مظفری که ریاست اداره کل هنرهای تجسمی را برعهده دارد نیز درباره لزوم وجود گالری های تخصصی اظهار کرده بود: «باید شرایطی فراهم گردد که در تمام منطقه های تهران شاهد برگزاری گالری های تخصصی باشیم تا بتوانیم پاسخگوی نیاز هنرمندان و شهروندان نیز باشیم.»
محمود شالویی که در دوران سرپرستی خود تاکید ویژه ای بر رونق دادن به اقتصاد هنر داشت، درباره برنامه های کوتاه مدتش دراین زمینه به ایسنا اظهار داشته بود: «احیای قانون دو دهم درصد برای خرید آثار هنرهای تجسمی و قرار دادن آنها در نظام اداری کشور ما و گرایش به سمت و سوی آثار هنری همچون اولویت هایی است که فقط باید زمینه ای برای تحول آنان فراهم گردد.»
تاکید این مقام مسئول بر رونق دادن به اقتصاد هنر حکایت از توجه او به گالری ها بعنوان مراکز اصلی خرید و فروش آثار هنری داشت.
محمود سالاری که حالا مدتی است بعنوان معاون امور هنری در مراسم ها حاضر می شود، بنظر می رسد که تا حد زیادی خط فکری نزدیک به شالویی دارد و با تاکید این مقام مسئول بر رونق اقتصاد هنر می توان آنرا تصدیق کرد.
سالاری در این رابطه به ایسنا اظهار داشته بود: «من به مکانیسم حراج تهران کاری ندارم ولی از این که اقتصاد هنر رونق بگیرد و اقتصاد هنرهای تجسمی رونق بگیرد، استقبال می کنم. بعضی می گویند که این پول از جای ناثواب آمده یا پولشویی است. خب نهادهای نظارتی بروند، بررسی نمایند تا اگر پولشویی است، جلوی آنرا بگیرند.»
سال ۱۴۰۰ با تغییراتی در مدیران به انتها رسید و باید دید وعده های آنان برای رونق دادن به اقتصاد هنر چه شرایطی برای گالری داران که یکی از ارکان این اقتصاد هستند، ایجاد خواهدنمود.
دستاورد کرونا برای گالری داران چه بود؟
کرونا را شاید بتوان پس از شرایط اقتصادی با اهمیت ترین عاملی دانست که فعالیت گالری داران را در وضعیت سختی قرار داد. تعطیلی های مکرر این مراکز فرهنگی به دنبال اوج گرفتن انتشار ویروس کرونا، اغلبِ گالری ها را به سمت فعالیت هرچه بیشتر در بستر فضای مجازی برد تا مبادا هنر به دست فراموشی سپرده شود.
با این وجود اما تجربه گالری دارها در استفاده از فضای مجازی یکسان نبود و در این میان برخی معتقد بودند که فعالیت در بستر فضای مجازی برای آنان فایده ای نداشته است. رزیتا شرف جهان که مدیریت گالری طراحان آزاد را برعهده دارد، قبل تر در این رابطه اظهار کرده بود: «این نوع از نمایشگاه واقعا برای ما دستاوردی نداشت. به هر حال فضایی که به سبب شیوع ویروس کرونا ایجاد و خیلی از مراکز تعطیل شد، موجب شد تا خرید و فروش آثار تحت تأثیر قرار بگیرد و از سویی فضای گفت و گو و اشتیاق برای دیدن آثار جدید نیز از بین رفت.»
از سویی برخی مدیران گالری ها نگاهی متفاوت داشتند. برای مثال گالری گلستان به برگزاری نمایشگاه های آنلاین و مجازی روی آورد که بگفته لیلی گلستان تجربه موفقی هم بوده است. با این وجود وقتی این گالری بعد از دو سال درهای خودرا به روی تماشاگران حضوری گشود، مدیر گالری اذعان کرد که «دلم برای رودررویی با تماشاگرها و هنرمندان تنگ شده بود.»
حذف معافیت مالی کارهای هنری
یکی از مواردی که از نظر اقتصادی وضعیت را برای گالری داران در سالی که گذشت مشکل تر کرد، زمزمه های حذف معافیت مالی کارهای هنری بود که تعداد زیادی از هنرمندان با راه انداختن کارزاری مخالفت صریح خودرا با تصویب این مصوبه در جهت «حمایت از بدنه کم رمق فرهنگ و هنر» اعلام نمودند.
باتوجه به انتشار متن نهایی مصوبات کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۱ معافیت مالیاتی کارهای مربوط به انتشارات کمک درسی و کارهای هنری حذف خواهد شد و این در حالیست که کرونا در سالی که گذشت شرایط سختی را به لحاظ اقتصادی برای هنرمندان بوجود آورده است و باید دید که دولت در کنار مالیاتی که از این قشر دریافت خواهد کرد، چه خدماتی به آنان عرضه خواهد کرد تا وضعیت را کمی بهتر کند.
مشکلات هنرمندان با گالری ها و بالعکس
در سالی که گذشت ایسنا سوژه هایی تحت عنوان «مشکلات هنرمندان با گالری ها» و «مشکلات گالری ها با هنرمندان» را با عده ای از فعالان هنر در بین گذاشت.
برگزاری نمایشگاه در گالری و خصوصاً گالری های شناخته شده و حرفه ای برای هر هنرمندی که سودای شهرت دارد، یک آرزو است. به نحوی که یک هنرمند تازه کار که چندان در فضای هنرهای تجسمی شناخته شده نیست، گاه باید برای برآورده شدن این آرزو میلیونها تومان صرف تبلیغات و برگزاری نمایشگاه در گالری کند.
فارغ از بحث هزینه ی هنگفت برگزاری نمایشگاه برای تازه کاران اما سیاست هایی که گالری داران در پیش گرفته اند، انتقادهایی را نسبت به آنان برانگیخته و این مسئله را دو طرفه کرده است. به عبارتی علاوه بر این که گالری داران به مشکلاتی با هنرمندان برخورد کرده اند، هنرمندان نیز چنین تجربه ای را داشته اند.
نداشتن تعهد در قبال فروش آثار هنرمندان، تمایل به یک سبک کاری خاص برای برگزاری نمایشگاه، تمایل به تعداد محدودی هنرمند و ارتباطات و لابی گری در برگزاری نمایشگاه ها و... همچون مشکلاتی است که از طرف هنرمندان در برخورد با گالری ها عنوان شده است.
همین طور «مشکلات بدون نظارت فروخته شدن آثار هنری»، «افزایش مشکلات حقوقی در دهه اخیر»، «تاکید بر صرف هزینه از طرف هنرمندی تازه کار»، «لزوم انحصار در برگزاری نمایشگاه برای عده ای از هنرمندان» و... همچون مواردی است که توسط مدیران گالری ها عنوان شد.
منبع: abitarh.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب